Körfez?in altını ; ZEYTİNYAĞI
Edremit Körfezi kıyılarında dünyanın en nefis zeytinyağının üretimi yapılmakta ve zeytinyağı literatüründe bu bölge düşük asitli, kendine has kokusu (rayiha) olan yağın elde edildiği önemli merkezlerden biri olarak bilinmektedir. Zeytin ağacı aradığı en uygun iklimsel koşulları burada bulmuş ve insanlara değerli bir ürünü, zeytinyağını vermiştir.
Tarihçe ;
Zeytin ve zeytin ağacı ile ilişkimiz insanlık tarihi kadar eskidir. Arkeolojik buluntular zeytinin 800 yıldan beriye tüketildiğini göstermektedir. Bilinen en eski yazılı kaynaklarda da zeytinden sıkça söz edilmektedir.
Zeytinyağı günümüzde olduğu gibi, eski çağlarda da yemeklerin dışında pek çok amaçlı kullanılmıştır. Çeşitli kokular, parfümler ile karıştırılarak bedene sürülmüş, kozmetik denen karışımlara katılmış ve yarıca iyileştirme amaçlı pek çok merhemin karışımına konmuş, aydınlanma ve ısınmada yakıt olarak kullanılmıştır. Zeytin ağacını anavatanın Mezopotamya olduğu ve buradan çevreye yayıldığı sanılmaktadır. ?Zeytin? sözcüğünün etimolojik kökeni, ağacın yolculuğu hakkında bilgi vermektedir. İbranice ?zeyt? ardından, ?ez-zeyt? ile ?zeytin? sözcükleri türemiştir. Akkadlar?ın dilinde de ?zeirtum? sözcüğü vardır. Daha sonra ise bu sözcükleri İspanyolca?da bulmaktayız, ?aseite? ve ?aseituna?. Eski Yununca?da ki ?elaia?, Latince?de ?olea? ve ?olivum? sözcüklerine dönüşerek diğer Avrupa dillerine girmiş ve ?olivum? olarak uluslar arası alanda yerine almıştır.
Zeytin ağacı ;
Zeytin ağacı, ağır ve zahmetli büyür, ancak buna değecek denli uzun ömürlüdür. Bazı bölgelerde bin yaşından büyük ağaçlar vardır. Yaprakların üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü ise gümüş renklidir. Ağacın gövdesi çürümeye karşı çok dayanıklıdır ve ağaç ölse de köklerinden yenisi çıkar. Tüm eski yazılı kaynaklarda Mezopotamya, Akdeniz ve Ege bölgelerinin zeytin ağaçları ile süslü olduğundan söz edilir.
Zeytinyağı türleri ;
Zeytinyağının koku, renk ve asit derecesi ile; tat ve elde ediliş biçimine göre değişen türleri vardır.
NATÜREL ya da diğer deyişle SIZMA zeytinyağı ;
Soğuk pres yöntemiyle zeytinden elde edilen ilk yağdır. Genellikle çiğ olarak tüketilir ve satalara, haşlanmış sebzelere, soslara konur.
ORGANİK Zeytinyağı ;
Son yıllarda gelişen bir anlayışın ürünüdür. Bu yöntemde, yağ alınmadan önceki aşamada zeytin ağacına özel bir bakım uygulanarak, tanelerin ilaç ve kimyasal madde içermeden yağa dönüşmesi hedeflenir. Bu yolla elde edilen mahsulün, yukarıda ki yöntemle sıkılması halinde sonuç olarak ?organik yağ? olacaktır. Ancak, bu tür yağı içerdiğini savlayan ambalajda uluslararası bir kuruluş güvencesinin olması, tüketicinin dikkat etmesi gereken önemli bir noktadır.
RAFİNE Zeytinayağı ;
Yüksek asitli zeytinyağının rafine edilmesinden elde edilir ve daha çok yağın lezzetine alışık olmayan ülkelerde tüketilir. Light olarak adlandırılan bu tür yağın rengi daha açık ve kokusu daha hafiftir.
RİVİERA Zeytinyağı ;
Rafine ile natürel zeytinyağının özel karışımından elde edilen yağdır.
Son yıllardaki yaygın inanışın aksine her türlü zeytinyağı kızartmalar için en ideal yağdır. Çünkü yanma derecesi diğer yemeklik yağlardan yüksektir. Erime noktası da 5-7 C olduğundan kolay hazmedilir. Zeytinyağı oda sıcaklığında, ancak ışıksız yerde saklanmalıdır ve buzdolabına koymaya gerek yoktur.
Çeşitli bitki ve otları zeytinyağında bekleterek, birbirinden değişik değişik soslar elde edilebilir. Sarımsak, soğan, fesleğen, Hindistan cevizi tohumu, taze kekik, biberiye ya da defne yaprağıyla bekletilmiş zeytinyağı ile olağanüstü tatta satalar, mezeler ve yemekler hazırlamak olanaklıdır.